Urineweginfecties (UWI’s) treden op wanneer bacteriën de kans krijgen om zich te vermenigvuldigen en zich te hechten aan het slijmvlies van de blaas, de medische term is cystitis. Wanneer een urineweginfectie de bovenste urinewegen (de nieren en/of het nierbekken) aantast, wordt de infectie gewoonlijk pyelonefritis genoemd.
Zoals elke andere vorm van infectie zal die, als er langere tijd geen behandeling voor wordt gestart, ernstige complicaties kunnen geven. Een symptomatische UWI die onbehandeld blijft, kan uiteindelijk leiden tot nierbeschadiging.
Symptomen van een UWI
Een urineweginfectie gaat meestal gepaard met een verandering van het gebruikelijke mictiepatroon. Tekenen van een UWI zijn onder meer:
- Frequente aandrang om te plassen
- Incontinentie
- Een branderig gevoel bij het plassen
- Bloed in de urine
- Troebele, verkleurde of stinkende urine
- Lage rug- en buikpijn
- Koorts
- Algehele malaise
Oorzaken
De meeste UWI's zijn te wijten aan een bacteriële infectie met bijvoorbeeld E-coli, die normaal in de darm wordt aangetroffen. Bacteriën hebben zogenaamde ‘virulentiefactoren’ en deze spelen een belangrijke rol of de bacteriën de urinewegen zullen binnendringen en bepalen de mate van het infectieniveau.
Uropathogene E.coli bacteriën zijn dus aanwezig in de darm. Specifieke virulentiefactoren stellen de bacteriën in staat zich aan het blaasoppervlak te hechten en zich in de lagere urinewegen te vermenigvuldigen en kunnen daardoor schade veroorzaken. Andere veel voorkomende bacteriën die UWI's veroorzaken zijn Klebsiella, Enterococcus faecalis en Proteus.
Iedereen van elke leeftijd, man of vrouw, kan een UWI ontwikkelen, maar de volgende risicofactoren kunnen de kans op het ontwikkelen van een UWI vergroten:
- het niet volledig leegplassen van de blaas
- verblijfskatheter
- hormonale veranderingen
- menopauze
- toenemende leeftijd
- suikerziekte
- veel en vaak gebruik van antibiotica, wat de natuurlijke flora van de darmen en urinewegen kan verstoren
- constipatie
- fecale incontinentie
- geblokkeerde urinestroom (door een strictuur of vergrote prostaat)
- procedures waarbij de urinewegen betrokken zijn
- onderdrukt immuunsysteem
- frequente geslachtsgemeenschap met meerdere of nieuwe partners
- te weinig drinken/slechte hydratatie
- kruisbesmetting
- slechte persoonlijke hygiëne
- nierstenen
- incontinentieverband dragen
- langere tijd immobiel zijn
- gebruik van zaaddodende middelen en tampons
Mensen met een onderdrukte immuniteit, zoals een auto-immuunziekte of diabetes, zijn vatbaarder voor het krijgen van UWI’s omdat zij minder goed in staat zijn om een infectie te bestrijden.
Risicofactoren
Vrouwen hebben meer kans op een urineweginfectie dan mannen, vanwege de anatomische locatie (afstand tussen urethrale opening en anus) en een kortere urethra. Ongeveer de helft van de vrouwen kan tijdens hun leven minstens één UWI ervaren.
Zwangere vrouwen hebben niet meer kans op het ontwikkelen van een urineweginfectie dan andere vrouwen. Als het zich toch voordoet, is de kans groter dat de infectie opstijgt naar de nieren. Dit komt omdat tijdens de zwangerschap hormonale veranderingen de urinewegen beïnvloeden.
Behandeling
Als de UWI symptomatisch is en hoogstwaarschijnlijk wordt veroorzaakt door bacteriën, worden ze vaak behandeld met antibiotica.
Het type medicatie en de duur van de behandeling zullen afhangen van de symptomen en de medische geschiedenis van het individu.
De volledige behandelingskuur moet altijd worden voltooid bij UWI's om ervoor te zorgen dat de infectie goed wordt behandeld en om het risico op antibioticaresistentie te verminderen. UWI-symptomen kunnen verdwijnen voordat de infectie volledig is verdwenen.
Veel drinken en daarmee vaak plassen wordt altijd aanbevolen voor mensen met UWI's, omdat dit helpt om de bacteriën weg te spoelen.