Irma Martens werkt ruim 7 jaar als continentieverpleegkundige bij de Proctos kliniek in Bilthoven. Daar houdt ze zich met name bezig met het begeleiden, voorlichten en behandelen van patiënten met ontlastingsproblemen zoals ongewenst ontlastingsverlies, obstipatie en pijnklachten. Hier vertelt ze over haar werk, hoe ze patiënten motiveert en hoe ze uitleg geeft over de verschillende manieren van behandelen.
Wat was jouw eerste ervaring met de impact die ontlastingsverlies kan hebben op het leven van patiënten?
Nou, dat weet ik nog heel goed! Ik was net begonnen bij de Proctos en ik liep mee met een collega. Een van de artsen kwam binnen en die zei dat er nu een mevrouw was die ik echt even moest zien. Zij had namelijk ontlastingsproblemen die een perfect voorbeeld waren van de problemen die we hier tegenkomen. Dit bleek een Engelse mevrouw met een rectokèle en zij had als gevolg daarvan ongewenst ontlastingsverlies en was al jaren niet meer terug naar Engeland geweest.
We hebben haar geholpen door te beginnen met een goede ontlastingsregulatie, dus dat de ontlasting qua vorm en structuur weer normaal is. Gelijktijdig is ze begonnen met darmspoelen (laag spoelen) en kon ze weer overal naartoe. Ze was heel verbaasd dat haar klachten door deze simpele oplossingen vrijwel verdwenen waren. Dan zie je hoeveel verbetering van kwaliteit van leven je mensen kunt bieden. Het zijn soms hele simpele dingen en het begint al bij voeding. Mensen zijn zich helemaal niet bewust dat dat al een hele grote invloed heeft op hun ontlasting.
Vind je dat er genoeg aandacht is voor darmspoelen?
Nee, ik vind het echt nog een ondergeschoven kindje. Sommige huisartsen zien het niet als goede behandeloptie, dat hoor ik echt terug van patiënten. In de ziekenhuizen zijn de lijntjes ook niet altijd even helder. Patiënten van de MDL komen dan bijvoorbeeld niet bij de continentieverpleegkundige terecht, omdat die op de poli urologie zit. Echt zonde, want die verpleegkundige is er mede voor dit soort patiënten. Dat is echt een gemiste kans.
Daar komt nog bij dat het voor patiënten vaak lastig is om er bij de huisarts over te beginnen en te vertellen dat je ontlasting verliest. Zeker als je je huisarts al langer kent. Dat is echt een grote drempel die je over moet.
Wat bespreek jij tijdens een gesprek met een patiënt?
Allereerst zorgen we dat we alles zo duidelijk mogelijk uitleggen in begrijpelijke taal, anders haken veel mensen al af. Patiënten zijn naar ons toe toch wat opener dan naar een arts. Het voordeel is dat je vaak beter achter de oorzaak van hun problemen komt. Praten over ontlasting is voor veel mensen lastig, blijven er heel lang mee rondlopen en dat kan heel schrijnend zijn.
Als we de klachten besproken hebben en we besluiten over te gaan op spoelen, dan laat ik ze de verschillende minisystemen zien en voelen, ze kunnen ze in hun hand nemen en ik leg de verschillen uit. Als je ze meeneemt in je beslissing is de kans op therapietrouw een stuk groter, omdat ze zelf ergens voor gekozen hebben en het niet opgedrongen hebben gekregen.
Vervolgens vertel ik dat de dikke darm niet continu ontlasting naar het rectum brengt, maar dat dat een aantal keer per dag gebeurt. Ze kunnen spoelen na de ontlasting maar ook preventief voordat ze weggaan. Hierdoor is het rectum (je opvangreservoir) leeg en gaan veel patiënten met een groter gevoel van veiligheid de deur uit.
Welke feedback krijg je meestal van je patiënten?
Meestal gaan de patiënten eerst naar huis met een spoelflesje en als dat een 1 of 2 weken goed gaat, ruilen we die om voor een minisysteem. En dan bellen we na 2 tot 3 weken om te kijken of dat ook goed gaat. De feedback die ik krijg zijn over het algemeen heel bemoedigend. Ze gaan weer op visite en ze kunnen weer boodschappen doen. Zaken die wij heel normaal vinden, zijn voor hen weer een openbaring.
Wat is voor jou het voordeel van een minisysteem?
Ten eerste is het heel makkelijk aan te leren en daarnaast is het een stuk minder intimiderend dan een hoog volume systeem. Kost ook minder tijd om te doen en is daardoor ook laagdrempelig om mee te beginnen.
Fijn dat jullie met Navina Mini zijn gekomen en dat jullie naar me geluisterd hebben (lacht). Zonder gekheid, het is een prachtige aanvulling op jullie collectie darmspoelsystemen. Het is een heel fijn product en vaak al een hele goede oplossing en voldoende om de klachten weg te nemen. Ook mooi dat de verlengslang erbij zit en dat hij 60 keer gebruikt kan worden. Dus ja, ik hoop dat het spoelen met een minisysteem ook meer bekend wordt bij de huisartsen, want het is laagdrempelig en veel mensen zijn er al mee gered.
Mocht een minisysteem toch niet voldoende zijn, dan kunnen ze altijd naar een hoog volume darmspoelsysteem gaan. Dit is dan een stuk laagdrempeliger, omdat ze al gewend zijn om te spoelen.
Wilt u meer weten over het Navina Mini systeem? Klik hieronder op de link voor meer informatie.