30 jaar later stellen meer mensen vertrouwen in LoFric dan ooit

Het jaar 2013 was het 30-jarig jubileum van LoFric katheters. Met de jaren is LoFric synoniem geworden aan comfort, veiligheid en vertrouwen voor (zichzelf) katheteriserende mensen én professionals. En dat is niet verbazingwekkend. Sinds dag één hebben we geluisterd naar de mensen die onze producten gebruiken en naar de professionals die ze voorschrijven. Dit doen wij om voortdurend producten en diensten te kunnen ontwikkelen die het leven eenvoudiger maken voor iedereen. Op deze manier verhogen wij de standaard van zorg voor veel kathetergebruikers en hun verzorgers.

LoFric was de eerste hydrofiele (gebruik maken van water als glijmiddel) katheter ter wereld toen die in 1983 werd geïntroduceerd. Het was een grote stap. Met de introductie van LoFric katheters met de Urotonic™ Surface Technology hebben wij katheteriseren makkelijker, comfortabeler en minder schadelijk gemaakt dan ooit tevoren. En gedurende de jaren, hebben we nieuwe, meer discrete en makkelijker te gebruiken katheters gemaakt om het leven voor gebruikers eenvoudiger te maken (lees hieronder meer over het LoFric verhaal).

We zijn trots op wat we hebben bereikt maar we zijn zeker niet tevreden. Als er een betere oplossing is voor mensen die katheteriseren, of een manier waarop we meer kunnen betekenen, dan zullen we ernaar blijven streven om deze te vinden. We hebben de afgelopen 30 jaar het verschil gemaakt. En we zullen de komende 30 jaar nog harder werken om de beste partner te zijn die we kunnen zijn in gezondheid en zorg voor mensen en zorgverleners die hun vertrouwen in ons hebben gesteld.

LoFric – Een levensveranderende uitvinding die, zelfs na meer dan 30 jaar, nog steeds leidend is in de evolutie van gladder, eenvoudiger en veiliger katheteriseren

Er zijn verschillende manieren om de blaas te legen. Voor mensen die het niet kunnen doen zoals de meeste mensen maar die moeten (zelf-)katheteriseren, moet het niet beperken om die dingen te doen die nog belangrijker zijn in het leven. Het team achter LoFric heeft dit altijd in gedachten gehouden en nu is het meer dan 30 jaar geleden dat LoFric gebruikers zich elke dag over één ding minder zorgen hoeven te maken.

Voordat LoFric beschikbaar werd, was een verblijfskatheter de meest gebruikelijke oplossing voor blaaslediging. Hoewel (zelf)katheterisatie bestond als alternatief, was LoFric de eerste hydrofiele katheter. In die tijd was dat een revolutie. LoFric verving het gebruik van ongeriefelijke en niet-effectieve glijmiddelen die werden gebruikt bij oudere katheters. LoFric verzekert minimale wrijving in de plasbuis, waardoor het risico op beschadigingen en infecties vermindert hetgeen een significant probleem was met andere typen katheters.

Dankzij het gepassioneerde werk van Jan Utas, directeur R&D Urology bij Wellspect HealthCare en zijn collega, Håkan Melander, werd de LoFric katheter in productie genomen – in een oude kettingzaagfabriek. ‘Toen wij erin trokken, was een van de ruimten verbouwd tot een zogenaamde ‘clean room’,’ zegt Jan Utas. ‘Maar de rest van het gebouw zag er nog steeds uit als een kettingzaagfabriek...'

Het concept van hydrofiele katheters werd in eerdere jaren door anderen onderzocht, maar de inspanningen van het onderzoeksteam waren de eerste serieuze poging om een echt werkende oplossing, die op grote schaal gebruikt kon worden, te produceren. Zij experimenteerden voortdurend in het gerenoveerde laboratorium van de oude fabriek.

'Wij behandelden de katheter met verschillende oplossingen, totdat wij de juiste coating hadden,’ zegt Jan Utas. ‘Een machine voor geautomatiseerde productie was al besteld en werd elders gebouwd. Gedurende het doorontwikkelen van de katheter realiseerden wij ons een aantal keren dat het productieproces moest worden aangepast en moesten wij de leverancier ertoe aanzetten om de machine daarop aan te passen.'

Toen de machine uiteindelijk werd geleverd, in februari 1983, verhuisde het onderzoeksteam om praktische redenen naar de productiehal gedurende een half jaar om de productie op gang te krijgen. Hun vasthoudendheid betaalde zich uit en in augustus van dat jaar was LoFric klaar voor introductie.

Isotone coating loste het probleem op

LoFric werd al snel bewonderd binnen de gezondheidszorg, waar men de potentie zag in de vrijheids- en veiligheidsvoordelen voor (zelf-)katheterisatie met hydrofiele katheters voor eenmalig gebruik. Maar er waren nog een paar hobbels te nemen.

Toen het aantal gebruikers toenam, vonden sommige gebruikers dat de katheter de neiging had om te plakken en het moeilijk was om de katheter te verwijderen.

'Ondanks de uitvoerige tests, waren er enige honderden gebruikers nodig om dit probleem, dat zich voordeed bij een paar van hen, te ontdekken,’ zegt Jan Utas. ‘Wij hadden een vermoeden dat dit te maken had met de osmolaliteit (de concentratie opgeloste stoffen in de coating). Daarom ontwikkelden wij een nieuwe formule die de coating isotoon maakte aan de urine. En dit werkte.'

De verbeterde LoFric werd nog beter ontvangen. Een van de eersten die het gebruikte was dr. Lars Sullivan van de neurochirugische kliniek van het Sahlgrenska ziekenhuis in Göteborg. Hij introduceerde LoFric bij zijn patiënten met ruggenmergletsel, patiënten die tot op dat moment verblijfskatheters moesten gebruiken met urineopvangzakken die door de verpleging moesten worden verwisseld.
‘Wij wilden een alternatief vinden voor dit type katheter,’ zegt Jan Utas. ‘De blaas zelf te kunnen legen normaliseert het leven op zo’n manier dat het moeten leven met katheteriseren minder belastend wordt. Met LoFric kan de patiënt zichzelf 5 keer per dag katheteriseren, precies zoals je normaal gesproken 5 keer per dag moet plassen.'

De grens zoeken zodat zoveel mogelijk mensen kunnen profiteren van LoFric

De eerste LoFric katheters en de LoFric katheters van vandaag hebben die speciale coating nog steeds gemeen. Maar er is veel gebeurd sindsdien. Het meest duidelijke is dat LoFric niet langer maar één katheter is, het is een hele familie van katheters die een oplossing biedt voor bijna elke gebruikersbehoefte.

De ontwikkeling van de LoFric familie gedurende de jaren werd in hechte samenwerking met medische zorgverleners en gebruikers gedaan. ‘En deze samenwerking zal zeker doorgaan,’ zegt Jan Utas. ‘Er is altijd ruimte voor verbetering. Wij werken constant aan het verbeteren van het gebruikersgemak en wij proberen de grens te zoeken van wat een persoon niet kan en het toch in staat zijn om zichzelf te katheteriseren. Hoe makkelijker de verpakking te openen is, bijvoorbeeld, des te meer mensen kunnen profiteren van wat LoFric te bieden heeft. Tegelijkertijd kunnen we geen geweld doen aan de andere zeer strikte vereisten die aan een verpakking gesteld worden, zoals steriliteit en het beschermen van het product voor minimaal 3 jaar.’

'Wij willen ook dat de verpakking er mooi uitziet. Als er per ongeluk een LoFric uit de handtas van een gebruiker valt, dan moet het niet direct duidelijk zijn dat het een katheter is. En met LoFric Sense en LoFric Origo hebben wij dat, denk ik, wel bereikt.'

Verschillende hulpmiddelen om LoFric eenvoudiger te hanteren voor gebruikers met speciale behoeften, is ook een gebied voor voortdurende ontwikkeling.
‘Het zou ideaal zijn om voor iedere gebruiker een individueel aangepast product te maken,’ zegt Jan Utas. ‘Helaas zou dat te kostbaar zijn. Iedereen moet besparen, vooral in de gezondheidszorg en door de prijs laag te houden kunnen meer mensen LoFric gebruiken. Om die reden zijn wij ook altijd op zoek naar hoe wij het productieproces kunnen verbeteren en het op die manier eenvoudiger kunnen maken tegen minder kosten. Wij produceren en distribueren hulpmiddelen die zijn ontwikkeld op basis van feedback van gebruikers en zorgverleners – en als wij een andere manier vinden om behulpzaam te zijn, dan zullen wij deze nastreven.’

Een andere manier waarop LoFric voortdurend wordt verbeterd, bevindt zich op het gebied van het milieu.
‘Wij willen dat onze materialen voor zowel de katheter als de verpakking zo milieuvriendelijk als mogelijk zijn,’ zegt Jan Utas. ‘Vanwege veiligheidsredenen gebruiken wij geen gerecycled materiaal in alles wat in contact komt met de katheter, maar de transportdozen waarin de katheters zitten kunnen gerecycled worden. Wij hebben ook een nieuw kathetermateriaal ontwikkeld, POBE (PolyOlefine Based Elastomeer), wat tijdens verbranding (voor bijvoorbeeld stoomturbines voor de opwekking van stroom) alleen maar water en koolstofdioxide oplevert.'

Voordat de techniek van katheterisatie werd ontwikkeld, stierven mensen met ruggenmergletsel vaak ten gevolge van nierschade. Gedurende de 20e eeuw is hun levensverwachting geleidelijk toegenomen, mede dankzij (zelf-)katheterisatie en de verbeterde kwaliteit van katheters. Het verschil in levensverwachting tussen mensen met en zonder ruggenmergletsel is momenteel heel erg klein. ‘Ik denk dat iedereen die werkt met LoFric trots is om onderdeel te zijn van die ontwikkeling. Om te werken met iets dat medisch gezien zeer belangrijk is en tegelijkertijd het alledaagse leven makkelijker maakt, kan bijdragen aan een hogere kwaliteit van leven voor mensen… ik vind dat zeer de moeite waard.’